Quy định các xã đạt chuẩn nông thôn mới không được nợ đọng

Quy định các xã đạt chuẩn nông thôn mới không được nợ đọng xây dựng cơ bản đang là khó khăn không nhỏ đối với nhiều địa phương đang phấn đấu về đích...
Theo quy định của Thủ tướng Chính phủ, từ năm 2017, xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới (NTM) phải không nợ đọng xây dựng cơ bản (XDCB). Mặc dù các địa phương trong tỉnh đều quyết tâm thực hiện nhưng đây sẽ là khó khăn không nhỏ để về đích NTM.

Xem thêm: bảo hành tủ lạnh hitachi việt nam, bao hanh tu lanh hitachi , sửa chữa cửa cuốn
Nhiều nơi trong tỉnh đang khẩn trương chống hạn

Rào cản
Toàn tỉnh đã có 102 xã được công nhận đạt chuẩn NTM. Mặc dù các xã này đều có tiềm lực về sức dân, nguồn vốn huy động và được hưởng cơ chế đặc thù của tỉnh nhưng để về đích NTM thì nhiều xã vẫn nợ đọng XDCB. Theo thống kê của Sở Tài chính, đến tháng 8.2016, toàn tỉnh nợ XDCB trên 1.400 tỷ đồng, trong đó 64 xã đã được công nhận đạt chuẩn NTM nợ 602 tỷ đồng, chiếm 43% tổng số nợ, có xã nợ đến vài chục tỷ đồng.

Ông Trần Khắc Đoan, Chi cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn (Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cho biết thực hiện quy định xã về đích NTM nhưng không được nợ đọng XDCB là rất khó khăn. Nếu không có giải pháp phù hợp thì sẽ rất ít xã được công nhận đạt chuẩn NTM mặc dù xã đó đã hoàn thành đủ các tiêu chí.

Theo đánh giá của ngành chức năng và các địa phương, những xã chưa hoàn thành xây dựng NTM chủ yếu do khó huy động kinh phí. Những năm qua, để hoàn thiện các tiêu chí như cơ sở hạ tầng văn hóa, trường học, sân vận động... các xã này đã khai thác hết các nguồn lực, dẫn đến nguồn vốn cạn kiệt. Năm 2014, xã Hiệp Cát (Nam Sách) đưa vào sử dụng 2 công trình trường mầm non, địa phương đang nợ XDCB gần 10 tỷ đồng. Để được công nhận xã đạt chuẩn NTM theo quy định thì Hiệp Cát cần 19,3 tỷ đồng để làm sân vận động, kênh thủy lợi... "Chúng tôi đang tìm mọi biện pháp để huy động vốn thực hiện các tiêu chí còn thiếu và trả nợ cũ. Số tiền trên rất lớn. Nếu xã nỗ lực hoàn thành đủ 19 tiêu chí, còn nợ XDCB nhưng không được công nhận đạt chuẩn thì sẽ rất thiệt thòi ", ông Nguyễn Văn Thành, Chủ tịch UBND xã Hiệp Cát cho biết.

Cần điều chỉnh
Để có kinh phí thực hiện các công trình còn lại, xã Việt Hồng (Thanh Hà) đã quy hoạch 36 lô đất gần UBND xã để đấu giá chuyển quyền sử dụng đất và tích cực xử lý đất dôi dư, xen kẹp. Ông Phạm Đắc Sáng, Chủ tịch UBND xã Việt Hồng băn khoăn: "Mặc dù xã đã chủ động làm hồ sơ, thủ tục cho các gia đình có đất dôi dư, xen kẹp nhưng bản thân họ cũng không quan tâm nên xã cũng không biết làm thế nào. Việc đấu giá các lô đất không biết có thành công hay không vì hiện nay việc này vẫn còn nhiều khó khăn".

Ngoài quy hoạch đất để chuyển quyền sử dụng, xử lý đất dôi dư, xen kẹp, các địa phương còn trông chờ vào cơ chế đặc thù của tỉnh. Đến thời điểm này, hầu hết các địa phương chưa có kinh phí cho việc xây dựng các công trình mà chủ yếu vẫn trông chờ vào đấu giá quyền sử dụng đất và cơ chế hỗ trợ của tỉnh. Trong khi đó, không phải địa phương nào cũng bán được đất, hoặc bán được nhưng giá trị không cao. Tỉnh cũng chưa ban hành cơ chế đặc thù xây dựng NTM cho năm nay.

Năm 2016, tỉnh quy định số nợ của các xã hoàn thành NTM không vượt quá 20% tổng vốn đầu tư các công trình. Trong quá trình kiểm tra, thẩm định, các địa phương phải giải trình được nguồn trả nợ, nếu thấy khả thi thì đoàn thẩm định mới làm hồ sơ đề nghị UBND tỉnh ra quyết định công nhận. Với cách làm này, 28 xã đạt chuẩn NTM cuối năm 2016 trên địa bàn tỉnh có tổng số nợ XDCB 40 tỷ đồng, trung bình mỗi xã nợ gần 1,5 tỷ đồng. Xã Lam Sơn (Thanh Miện) nợ nhiều nhất là 4,9 tỷ đồng. Có 7 xã không nợ đọng.

Theo ông Trần Khắc Đoan, Chính phủ nên nới lỏng quy định về nợ XDCB để các địa phương được công nhận đạt chuẩn NTM. Nên khống chế nợ trần đối với mỗi xã, hoặc tính theo tỷ lệ % tổng giá trị công trình. Yêu cầu các địa phương phải giải trình được rõ nguồn vốn, lộ trình thực hiện việc trả nợ. Có như vậy, các tỉnh sẽ có thêm nhiều xã đạt chuẩn NTM mà vẫn kiểm soát được nợ XDCB.